Przedawnienie długów

Przedawnienie zobowiązania jest to istotna z punktu widzenia prawa cywilnego instytucja prawna. Celem wprowadzenia instytucji przedawnienia długów jest ochrona dłużnika w razie opieszałego działania wierzyciela w dochodzeniu swoich należności. Chodzi o uniknięcie stanu niepewności w zakresie istniejącego długu.

Przedawnienie długu nie oznacza, że istniejący dług z urzędu wygasa i zobowiązania nie trzeba już uregulować a w rezultacie zobowiązanie przestaje istnieć jakby go nigdy nie było.

Przedawnienie długu oznacza, że w razie podniesienia zarzutu przedawnienia po upływie pewnego, wskazanego przez prawo czasu, który upłynął od powstania długu, wierzyciel nie będzie mógł dochodzić zaspokojenia swojego roszczenia na drodze sądowej i egzekucyjnej. Sąd nie uwzględnia zarzutu przedawnienia z urzędu, zarzut ten  musi zostać podniesiony przez dłużnika.

W postępowaniu upominawczym i nakazowym dłużnik powinien podnieść zarzut przedawnienia w sprzeciwie od wyroku nakazowego.

Postępowanie upominawcze i postępowanie nakazowe są szczególnymi rodzajami postępowań sądowych, w których sąd wydaje NAKAZ ZAPŁATY. Od nakazu zapłaty, zarówno w postępowaniu upominawczym jak i postępowaniu nakazowym dłużnik w wyznaczonym przez przepisy prawa czasie ma możliwość wniesienia sprzeciwu, w którym kwestionuje zasadność dochodzonego roszczenia.

W zależności od rodzaju długu, różne są terminy przedawnienia, zakreślone przez Kodeks Cywilny.

• 10 letni termin przedawnienia dla roszczeń majątkowych lub stwierdzonych prawomocnym wyrokiem sądu
• 10 letni termin przedawnienia z tytułu roszeń określanych jako długi spadkowe
• 10 letni termin przedawnienia z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne ( gdy zobowiązanie wobec ZUS powstało przed 2012 r.)
• 5 letni termin przedawnienia z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne ( gdy zobowiązanie wobec ZUS powstało po 2012r.)
• 5 letni termin przedawnienia licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku z  tytułu należności podatkowych wobec Urzędu Skarbowego (np. należności z tytułu podatku VAT, podatków dochodowych, należności z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych).
• 3 letni termin przedawnienia dla roszczeń z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej i roszczeń okresowych
• 3 letni termin przedawnienia dla roszczeń z tytułu umowy o pracę
• 2 letni termin przedawnienia dla roszczeń z umowy rachunku bankowego ( np.karta kredytowa).
• 1 rok jako termin przedawnienia dla roszczenia z tytułu nieuregulowanego mandatu za jazdę bez biletu komunikacją miejską

Bieg wskazanych terminów przedawnienia zostanie przerwany w skutek zaistnienia poniżej wskazanych zdarzeń, co oznacza, że biegnie on na nowo:

• każda czynność przed sądem ( np. wniesienie pozwu o zapłatę do sądu przez wierzyciela)

• każda czynność przed organem powołanym do egzekwowania roszczeń danego rodzaju (np. skierowanie sprawy do komornika z wnioskami o przeprowadzenie egzekucji)

• uznanie roszczenia przez osobę przeciwko, której roszczenie przysługuje (np. pisemne oświadczenie dłużnika o uznaniu długu lub umowa między wierzycielem a dłużnikiem)

• wszczęcie mediacji